Wednesday, December 21, 2011

Qocanın istəyini yox, ehtiyacını əsas götürün!


İnsan qocalanda uşaq kimi olur deyirlər. ətrafındakılardan qayğı umur, kiminə ərk eləyir, kimindən nəsə umur, ən adi şeylərə görə yaxınlarından küsür. Bəzən elə şeylər istəyir ki, yerinə yetirmək də çətin olur...
   Orta yaşlı bir şəxs dövrünün məşhur şeyxinin yanına gəlir və deyir:
-Ustad, Quran-i Kərimdə buyurulur ki, valideynləriniz qocalanda onlara “of” belə deməyin. Ancaq, mənim qoca atam mənə elə işlər buyurur ki, bilmirəm nə edim, necə edim ki, onun qəlbi qırılmasın.
-Atan nə istəyir, oğlum?
-Biz iyirmi ildən çoxdur ki, bu şəhərdə yaşayırıq. Çox şükür, evimiz-eşiyimiz, yaxşı şəraitimiz var. Ancaq atam son illərdə tez-tez bizi tərk edib kəndə gedir. Kişi elə bil uşaq olub. Dinib-tərpənib uşaqlığndan, gəncliyindən danışır. O kənd getdikcə ona daha da doğmalaşır, onu daha çox özünə çəkir. Bir də gördün, qışın ortasında qar demir, yağış demir, səhər yerindən duran kimi torbasını yığışdırıb düşür yola. İndi yenə kənddədir, iki gün əvvəl sifariş göndərib ki, anamı da onun yanına aparım.
-İmkanın varsa, niyə aparmırsan?
-Ustad, imkanım var, ancaq anamın səhhəti imkan vermir. Səksən üç yaşı var, iki ildən artıqdır ki, yazıq arvad yataqdan qalxa bilmir. Atam eyni şeyi ötən il də məndən tələb etdi, mən də anamı aparıb onun yanına qoyub qayıtdım. Heç bir həftə keçməmiş yenidən atamdan sifariş gəldi ki, gəl ananı apar, mənə baxmağı bir yana qalsın bunun özünə baxan lazımdır. Mən də gedib gətirdim. İndi eyni şey yenidən təkrarlanır, atam ötən ilki hadisələri unudub. İsrarla məndən tələb edir ki, anamı da kəndə aparım ki, onabaxsın. İstəyirəm xanımı aparıb atamın yanında qoyum, ancaq bilmirəm ki, o da razı olar, ya yox.
-Oğlum, xanım mövzusunda sənin haqqın yoxdur ki, onu getməyə məcbur edəsən: istəsə gedər, istəməsə getməz. Bu onun haqqıdır. Yəni sən ailə başçısı olsan da, haqqın çatmır ki, həyat yoldaşından atana xidmət etməyi tələb edəsən. Üstəlik də ev-eşiyini, balalarını burada qoyub ucqar bir kəndə getməsini tələb etməyə heç haqqın yoxdur. Ancaq yoldaşın bu təklifi könüllü qəbul edərsə, yənin sənin valideynlərinə xidmət etməyi özünə bir borc, vəzifə bilərsə, bu, onun başının ucalığıdır.
   Gərək belə xanımın dəyərini biləsən, xətrini həmişə uca tutasan. Ancaq indiki vəziyyətdə sənin qarşındakı məsələ o qədər də asan deyil. Gərək yüz ölçüb-bir biçəsən. Elə edəsən ki, birinin istəyini yerinə yetirəndə başqasının haqqını tapdamayasan.
-Mənə nə məsləhət verirsiniz, necə edim? Necə edim ki, bu imtahandan ziyanla çıxmayım?
-Yaxşı olar ki, qocaların hər istəyini yerinə yetirmək mümkün olsun. Ancaq, daha yaxşısı odur ki, qoca da gərək nə istədiyini, niyə istədiyini, kimdən istədiyini yaxşı bilsin. Əgər qocanın tələbi, istədiyi reallıqla üst-üstə düşmürsə, yəni yerinə yetirmək mümkün deyilsə, onda böyüklərimizin buyruğunu əsas götürmək lazımdır: Qocanın istəyini yox, ehtiyacını əsas götürün. Sən də məsələyə bu yöndən bax. Doğrusunu axtarsan, sənin atanın xanımına yox, onun qayğısını çəkəcək bir insana ehtiyacı var. Yaxşı olar ki, sən də məsələyə bu cür yanaşasan.
   Gələn adam bir qədər düşünür və:
-Doğru buyurursunuz,ustad – deyir, getmək üçün icazə istəyir.
   Aradan on gün keçəndən sonra həmin şəx yenidən şeyxin yanına gəlir və məsələni necə həll elədiyi barədə hesabat verir:
   Sizin yanınızdan yarılan günün sabahı kəndə yola düşdüm. Atamla görüşüb hal-əhval tutandan sonra kənddəki qohumlarımızdan birinin yanına gedib vəziyyəti açıqladım və dedim ki, atama baxmağa münasib bir adam axtarıram. Mən onun aylıq haqqını ödəyim, o da hər gün gəlib atama baxsın. Həmin qohumum mənə bir adamı isnad verdi, mən də onunla danışıb razılaşdım. Adam da uzun müddətdən bəri işsiz olduğu üçün mənim təklifimi qəbul elədi. Mən onun aylıq haqqını verdim, o da belə bir qapının üzünə açıldığı üçün dönə-dönə Allaha şükür elədi. Hətta sizin üçün də dua elədi. Dedi ki, bu fikri sənin ağlına salandan Allah razı olsun! Tərifdən xoşu gəlməyən ustadın çöhrəsinə ciddi bir görkəm gəldi və belə dedi:
-Quranın əmrlərini, Peyğəmbərimizin(sas) buyruqlarını başının üstündə tutan heç vaxt ziyana düşməz. O dediklərim mənim fikrim deyildi. Peyğəmbərimizin(sas) buyruğu idi. Sən də o buyruğu səmimiyyətlə yerinə yetirdiyin üçün belə sevinirsən.
*Ailəm,2011